พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ทสกนิบาต [3. ตติยปัณณาสก์] 1. สมณสัญญาวรรค 11. ปฐมอเสขสูตร
11. ปฐมอเสขสูตร
ว่าด้วยพระอเสขะ สูตรที่ 1
[111] ครั้งนั้น ภิกษุรูปหนึ่งเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ถวาย
อภิวาทแล้วนั่ง ณ ที่สมควร ได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคดังนี้ว่า
ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ที่เรียกว่า อเสขะ อเสขะ นี้ ภิกษุเป็นพระอเสขะด้วย
เหตุเพียงเท่าไรหนอ พระพุทธเจ้าข้า
พระผู้มีพระภาคตรัสตอบว่า ภิกษุในธรรมวินัยนี้
1. เป็นผู้ประกอบด้วยสัมมาทิฏฐิที่เป็นอเสขะ
2. เป็นผู้ประกอบด้วยสัมมาสังกัปปะที่เป็นอเสขะ
3. เป็นผู้ประกอบด้วยสัมมาวาจาที่เป็นอเสขะ
4. เป็นผู้ประกอบด้วยสัมมากัมมันตะที่เป็นอเสขะ
5. เป็นผู้ประกอบด้วยสัมมาอาชีวะที่เป็นอเสขะ
6. เป็นผู้ประกอบด้วยสัมมาวายามะที่เป็นอเสขะ
7. เป็นผู้ประกอบด้วยสัมมาสติที่เป็นอเสขะ
8. เป็นผู้ประกอบด้วยสัมมาสมาธิที่เป็นอเสขะ
9. เป็นผู้ประกอบด้วยสัมมาญาณะ1ที่เป็นอเสขะ
10. เป็นผู้ประกอบด้วยสัมมาวิมุตติที่เป็นอเสขะ
ภิกษุ ภิกษุเป็นพระอเสขะ อย่างนี้แล
ปฐมอเสขสูตรที่ 11 จบ
เชิงอรรถ :
1 สัมมาญาณะ ในสูตรนี้หมายถึงสัมมาทิฏฐินั่นเอง ท่านตรัสไว้เพื่อให้องค์ธรรมครบบริบูรณ์ และธรรม
ทั้งหมดนี้ เป็นธรรมชั้นอรหัตตผล (องฺ.ทสก.อ. 3/111/373)
พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ทสกนิบาต [3. ตติยปัณณาสก์] 1. สมณสัญญาวรรค รวมพระสูตรที่มีในวรรค
12. ทุติยอเสขสูตร
ว่าด้วยพระอเสขะ สูตรที่ 2
[112] ภิกษุทั้งหลาย ธรรมที่เป็นอเสขะ1 10 ประการนี้
ธรรมที่เป็นอเสขะ 10 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. สัมมาทิฏฐิที่เป็นอเสขะ 2. สัมมาสังกัปปะที่เป็นอเสขะ
3. สัมมาวาจาที่เป็นอเสขะ 4. สัมมากัมมันตะที่เป็นอเสขะ
5. สัมมาอาชีวะที่เป็นอเสขะ 6. สัมมาวายามะที่เป็นอเสขะ
7. สัมมาสติที่เป็นอเสขะ 8. สัมมาสมาธิที่เป็นอเสขะ
9. สัมมาญาณะที่เป็นอเสขะ 10. สัมมาวิมุตติที่เป็นอเสขะ
ภิกษุทั้งหลาย ธรรมที่เป็นของพระอเสขะ 10 ประการนี้แล
ทุติยอเสขสูตรที่ 12 จบ
สมณสัญญาวรรคที่ 1 จบ
รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ
1. สมณสัญญาสูตร 2. โพชฌังคสูตร
3. มิจฉัตตสูตร 4. พีชสูตร
5. วิชชาสูตร 6. นิชชรสูตร
7. โธวนสูตร 8. ติกิจฉกสูตร
9. วมนสูตร 10. นิทธมนิยสูตร
11. ปฐมอเสขสูตร 12. ทุติยอเสขสูตร
เชิงอรรถ :
1 อเสขะ หมายถึงธรรมระดับโลกุตตระของพระอเสขะ คือพระอรหันตขีณาสพ ในสูตรนี้ พระผู้มีพระภาค
ตรัสธรรมนี้สำหรับพระขีณาสพเท่านั้น (องฺ.ทสก.อ. 3/12/320,3/112/374)
